3 May 2007

سپيده جديری : "هفت دره عشق" شيما كلباسي




شاعره های "هفت دره عشق":
"رابعه قزداری"، "مهستي گنجوی"، "پادشاه خاتون"، "مهرالنساء بيگم"، "جهان ملك خاتون"، "شهناز اعلمي"، "پروين جزايری" و "افسانه سلامي" از شاعران كلاسيك سرا و "پوران فرخزاد"، "پروانه فروهر"، "مهين خديوي"، "بنفشه حجازي"، "پگاه احمدی"، "فريده حسن زاده"، "فرشته ساري"، "مهستي شاهرخي"، "فرشته يميني شريف"، "خاطره حجازی"، "رزا جمالي"، "آزيتا قهرمان"، "ندا ابكاري"، "گراناز موسوی" و "نازنين بهادری" ...



هفت دره عشق
ترجمه و ويرايش: "شيما كلباسي"
آنتولوژي (فارسي–انگليسي) اشعار زنان ايران

سپيده جديری



"هفت دره عشق" نام آنتولوژي دوزبانه اي (فارسي–انگليسي) است كه با ترجمه و ويرايش ، شاعر و مترجم ايراني ساكن آمريكا از اشعار زنان ايران از سده هاي ميانه گرفته تا دوران معاصر؛ براي نخستين بار در آمريكا منتشر مي شود.
عنوان اين كتاب كه در پاييز 2007 توسط انتشارات P.R.A. آمريكا منتشر مي شود، برگرفته از "منطق الطير" اثر "فريدالدين عطار نيشابوري" است.
به گفته كلباسي، اين آنتولوژي به دو بخش كلاسيك و معاصر تقسيم بندي شده است و ازجمله شاعراني كه در اين آنتولوژي اشعاري از آنها منتشر شده است مي توان به "رابعه قزداري"، "مهستي گنجوي"، "پادشاه خاتون"، "مهرالنساء بيگم"، "جهان ملك خاتون"، "شهناز اعلمي"، "پروين جزايري" و "افسانه سلامي" از شاعران كلاسيك سرا و "پوران فرخزاد"، "پروانه فروهر"، "مهين خديوي"، "بنفشه حجازي"، "پگاه احمدي"، "فريده حسن زاده"، "فرشته ساري"، "مهستي شاهرخي"، "فرشته يميني شريف"، "خاطره حجازي"، "رزا جمالي"، "آزيتا قهرمان"، "ندا ابكاري"، "گراناز موسوي"و "نازنين بهادري" درميان شاعران نوپرداز اشاره كرد.
دكتر "علي عليزاده"، شاعر و مترجم ايراني مقيم استراليا و استاد فن نويسندگي در دانشكده حقوق و اقتصاد دانشگاه "زونكنن" چين مقاله اي به زبان انگليسي در معرفي اين كتاب نوشته است كه بخشهايي از آن به شرح زير است:
«عنوان اين آنتولوژي شعر زنان ايران كه توسط شيما كلباسي، شاعر و اديب ايراني ساكن آمريكا گردآوري و به زبان انگليسي ترجمه شده است، به داستان منطق الطير، اثر تمثيلي كهن ايران، نوشته فريدالدين عطار بازمي گردد.
عطار، يكي از چهره هاي بنيادين ادبيات كهن ايران، در عين حال به عنوان يكي از متعهدترين هواداران آموزه هاي آغازين عرفان اسلامي (صوفي گري) شناخته شده است. مفاهيم ادبي عطار، نظير درونمايه هفت دره عشق، نه تنها بر شاعران فارسي زبان بعد از او (به ويژه مولوي و حافظ) تأثيري عميق گذاشته است؛ بلكه به معرفي يا دست كم براي نخستين بار به بيان روشن برخي از مباني يكي از مهمترين و ديرپاترين مكاتب عرفاني پرداخته است...
وجه تسميه اين آنتولوژي نشانه علاقه و دلبستگي شيما كلباسي به اين اصطلاح عرفاني است. بسياري از شاعراني كه اشعار آنها در اين آنتولوژي آورده شده است تجربه اي شبيه به پرندگان حكايت عطار را از سر گذرانده اند؛ و مي توان گفت كه اين شاعران با دارا بودن فضيلت زن بودن در جامعه ايراني به خودآگاهي رسيده اند و به نوع عارفانه عشق، وحدت و شهود دست يافته اند كه حاصل آن اشعاري پرشور و احساس شده است...
از ديگر مزاياي كتاب شيما كلباسي مي توان به تصميم او در آوردن اشعار شاعران كمتر شناخته شده در كنار اشعار شاعران مشهوري نظير "فروغ فرخزاد"، "سيمين بهبهاني" و "پروين اعتصامي" اشاره كرد. اين تصميم، تصميمي آرمان گرايانه و شجاعانه است. كلباسي با معرفي شاعران جديد يا كمتر شناخته شده به خوانندگان بين المللي يكي از خفقان آورترين تابوها در آنتولوژي هاي شعر را شكسته است – كه در آنها تنها شاعران مشهور و كلاسيك محبوب معرفي مي شدند – و در نتيجه افق جديدي را در معرفي صداي زنان هنرمندي كه اغلب بي هيچ عذري با تبعيض گذاري جنسيتي يا فرهنگ نخبه گراي ايران و همچنين جهان انگليسي زبان مردود دانسته مي شدند، گشوده است.
ديگر مزيت مهم و ارزشمند اين آنتولوژي را مي توان نه تنها در هويت مشترك شاعران معرفي شده (ايراني بودن و يا فارسي زبان بودن آنها) بلكه در خود اشعار و گستره و تنوع دوره ها، صداها، موضوعات و ژانرهاي شعري اين كتاب جستجو كرد.
كتاب هفت دره عشق شامل اشعاري از ايرانِ تحت سلطه اعراب و تركها در سده هاي ميانه، ايران مستقل دوره صفويه و قاجار و همچنين شاعران مدرنيست و پست مدرنيست ايرانِ دوره هاي پهلوي و جمهوري اسلامي مي شود...»
شيما كلباسي به عنوان يكي از دو برنده جايزه بين المللي شعر "درو" (International Harvest Award) در سال 2006 نيز شناخته شده است. او مديريت پروژه هاي "گفتگوي بين ملت ها از طريق ترجمه شعر" و "شعر زنان ايران" را نيز برعهده دارد و دبير بخش شعر مجله The Muse Apprentice Guild و يكي از مديران پروژه Other Voices International است. از كلباسي تاكنون دو مجموعه شعر، يكي به زبان انگليسي و ديگري به زبان فارسي در آمريكا منتشر شده است. اشعار او در مجله ها و آنتولوژي هاي ادبي بسياري انتشار يافته و به چندين زبان زنده دنيا ترجمه شده است. آنتولوژي ديگري به كوشش كلباسي با عنوان "شعر زنان ايران" به زبان انگليسي آماده شده است كه احتمالاً در سال 2009 منتشر مي شود.